13.3.12

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΣ ΛΟΓΩ ΥΠΕΡΒΑΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΔΙΚΗΣ


Δημοσιεύθηκε χθες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Ν. 4055/2012 «Για την δίκαιη δίκη και την εύλογη διάρκεια αυτής» (Φ.Ε.Κ. 51/Τ. A'/12.3.2012), ο οποίος επέφερε πολλές τροποποιήσεις στους Κώδικες Πολιτικής, Ποινικής και Διοικητικής Δικονομίας. Καινοτόμο, ωστόσο, ρύθμιση για τα ελληνικά δεδομένα απετέλεσε η εισαγωγή του νέου ενδίκου βοηθήματος για την δίκαιη ικανοποίηση των διαδίκων λόγω υπερβάσεως του ευλόγου χρόνου της διαδικασίας στα διοικητικά δικαστήρια (διοικητικά πρωτοδικεία, διοικητικά εφετεία και Συμβούλιο της Επικρατείας).

 
Ειδικότερα, σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 53 § 1 του Ν. 4055/2012, «Οποιοσδήποτε από τους διαδίκους, εκτός από το Δημόσιο και τα δημόσια νομικά πρόσωπα τα οποία συνιστούν κυβερνητικούς οργανισμούς κατά την έννοια του άρθρου 34 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που έλαβαν μέρος σε διοικητική δίκη μπορεί να ζητήσει με αίτηση δίκαιη ικανοποίηση προβάλλοντας ότι η διαδικασία για την εκδίκαση της υπόθεσης καθυστέρησε αδικαιολόγητα και συγκεκριμένα ότι διήρκεσε πέραν του ευλόγου χρόνου που απαιτείται για τη διάγνωση των πραγματικών και νομικών ζητημάτων που ανέκυψαν στη δίκη».
Η νέα αυτή ρύθμιση υπαγορεύθηκε από την ανάγκη συμμορφώσεως της Χώρας μας προς τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και, πιο συγκεκριμένα, προς το άρθρο 6 § 1 για την χρηστή απονομή της δικαιοσύνης σε συνδυασμό με το άρθρο 13 της Συμβάσεως για το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής, δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει καταδικασθεί πολλάκις από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την υπερβολική διάρκεια της διαδικασίας ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων, καθώς και για την έλλειψη στην εθνική έννομη τάξη αποτελεσματικού ενδίκου βοηθήματος, με το οποίο να μπορεί ο διοικούμενος να παραπονεθεί για την υπέρβαση του ευλόγου χρόνου.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Δικαστηρίου του Στρασβούργου, το 48% των αποφάσεων που εξεδόθησαν από το 1959 έως το 2010 εις βάρος της Χώρας μας αφορούσαν την παραβίαση του ευλόγου χρόνου της διαδικασίας, ενώ το 14% αφορούσε την παραβίαση του δικαιώματος σε πραγματική και αποτελεσματική προσφυγή. Περαιτέρω, το έτος 2011 η Ελλάδα καταδικάσθηκε 69 φορές, όπου στις 50 περιπτώσεις διεγνώσθη, μεταξύ άλλων, η παραβίαση του δικαιώματος σε δίκαια δίκη λόγω υπερβάσεως του ευλόγου χρόνου της διαδικασίας και στις 32 η παραβίαση του δικαιώματος σε πραγματική προσφυγή.
            Έτσι και προς μετριασμό του ανωτέρω φαινομένου, ψηφίσθηκε η νέα ρύθμιση, με την οποία θεσπίζεται, πλέον, το δικαίωμα αποζημιώσεως των διαδίκων λόγω υπερβάσεως της εύλογης διάρκειας της διαδικασίας της δίκης στις διοικητικές διαφορές.