14.3.14

ΕπΑνΣτΕ 2/2014: ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΘΕΣΕΩΝ-ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ


(Α΄ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ) Διαθεσιμότητα. Κατάργηση θέσεων. Αίτηση αναστολής εκτελέσεως ΚΥΑ σχετικά με την κατάργηση 1230 καλυπτόμενων και κενών οργανικών και προσωποπαγών θέσεων μόνιμου και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου πολιτικού προσωπικού στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, κατηγορίας ΥΕ των κλάδων και ειδικοτήτων των οποίων το επιχειρησιακό αντικείμενο είτε έχει εκλείψει, είτε εξυπηρετείται με άλλους, περισσότερο επωφελείς για το Δημόσιο τρόπους. Κατά το μέρος που ασκείται από τον δεύτερο αιτούντα, η κρινόμενη αίτηση δεν έχει αντικείμενο και είναι, ως εκ τούτου, απορριπτέα, εφ` όσον ο εν λόγω εμπίπτει στις κατά το νόμο εξαιρέσεις από τη διαθεσιμότητα. Η προσβαλλόμενη απόφαση, ως κανονιστικής φύσεως οργανωτικό μέτρο, δεν είναι, κατ` αρχήν, δεκτική αναστολής εκτελέσεως, εν όψει και των σκοπών δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι θάλπονται με τη διάταξη του αρ. 90 του ν. 4172/13, λαμβανομένης υπ όψιν και της αναγκαίας προσαρμογής της δημόσιας διοίκησης στη δημοσιονομική συγκυρία. Ενόψει των προβλέψεων του νόμου για την καταβολή μέρους των αποδοχών και την ασφαλιστική κάλυψη των υπαλλήλων που τελούν σε διαθεσιμότητα, δεν συνιστούν εξαιρετικούς λόγους, οι οποίοι θα δικαιολογούσαν την αναστολή εκτελέσεως, τα προβαλλόμενα - χωρίς μάλιστα να συνοδεύονται από στοιχεία αποδεικτικά της οικονομικής τους καταστάσεως - από τους λοιπούς, πλην του δευτέρου, αιτούντες, ότι με τη θέση τους σε διαθεσιμότητα σε εκτέλεση της προσβαλλομένης και την εν συνεχεία βέβαιη απόλυσή τους, θα υποστούν βλάβη δυσχερώς επανορθώσιμη σε περίπτωση ευδοκιμήσεως της αιτήσεως ακυρώσεως, συνιστάμενη στη στέρηση των μέσων βιοπορισμού τους. Δεν μπορούν να θεωρηθούν προδήλως βάσιμοι οι προβαλλόμενοι λόγοι ακυρώσεως. Ειδικώς όσον αφορά το κύρος της διατάξεως του αρ. 90§1 του ν. 4172/2013, τούτο δεν έχει κριθεί με απόφαση της ολομέλειας του Δικαστηρίου ούτε, κατά το παρόν στάδιο εξετάσεως της αιτήσεως παροχής προσωρινής δικαστικής προστασίας, δύναται η Επιτροπή Αναστολών να θεωρήσει τη διάταξη αυτή ως προδήλως αντισυνταγματική. Απορρίπτει την αίτηση.
  
Αριθμός 2/2014

Η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας (άρθρο 52 του π.δ/τος 18/1989, όπως ισχύει)

Συνεδρίασε σε συμβούλιο στις 23 Δεκεμβρίου 2013 με την εξής σύνθεση: Σωτ. Ρίζος, Πρόεδρος, Ευθ. Αντωνόπουλος και Ηλ. Μάζος, Σύμβουλοι. Γραμματέας η Μαρ. Παπασαράντη.

Για να αποφασίσει σχετικά με την από 9 Οκτωβρίου 2013 αίτηση:

των: 1) έως και 9) .....

κατά των Υπουργών: 1) Εθνικής Αμυνας και 2) Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.

Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ανασταλεί η εκτέλεση της υπ’ αριθμ. 253747/24- 9-2013 απόφασης των Υπουργών Εθνικής Αμυνας και Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.

Κατά τη συνεδρίασή της η Επιτροπή άκουσε τον εισηγητή, Σύμβουλο Ηλ. Μάζο.

Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α

Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο Ν ό μ ο

1. Επειδή, για την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (υπ’ αριθμ. 3664569, 3664570/2013 ειδικά γραμμάτια παραβόλου, σειράς Α΄).

2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται να ανασταλεί η εκτέλεση της 253747/25.9.2013 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Εθνικής Αμύνης και Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, με τίτλο «Κατάργηση χιλίων διακοσίων τριάντα (1230) καλυπτομένων και κενών οργανικών και προσωποπαγών θέσεων μόνιμου και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου πολιτικού προσωπικού στο Υπουργείο Εθνικής Αμυνας, κατ’ εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 90 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167)». Κατά της εν λόγω κοινής υπουργικής αποφάσεως έχει ασκηθεί από τους αιτούντες και η από 9.10.2013 αίτηση ακυρώσεως, για την εκδίκαση της οποίας ορίσθηκε δικάσιμος η 10.1.2014.

3. Επειδή, όπως έχει παγίως κριθεί, αναστολή εκτελέσεως κανονιστικής πράξεως δεν χορηγείται, κατ’ αρχήν, εκτός εάν ο ενδιαφερόμενος επικαλείται και αποδεικνύει ότι από την εκτέλεση της πράξεως αυτής θα υποστεί ευθέως και αμέσως συγκεκριμένη και ανεπανόρθωτη ή δυσχερώς επανορθώσιμη, σε περίπτωση ευδοκιμήσεως της αιτήσεως ακυρώσεως, ζημία, οπότε - και εφ’ όσον δεν συντρέχει λόγος δημοσίου συμφέροντος περί του αντιθέτου - χορηγείται αναστολή της εκτελέσεως της πράξεως αυτής μόνον ως προς τον αιτούντα (Ε.Α. 780/2010 κ.ά.). Ειδικώς δε προκειμένου περί των κανονιστικών πράξεων που αφορούν την οργάνωση δημόσιας υπηρεσίας, χορηγείται αναστολή εκτελέσεως μόνο εφ’ όσον ο αιτών επικαλείται και αποδεικνύει ότι συντρέχουν εξαιρετικοί προς τούτο λόγοι (βλ. Ε.Α. 212, 205, 170, 503/2013 κ.ά.).

4. Επειδή, η επίμαχη κανονιστική κοινή υπουργική απόφαση περί καταργήσεως θέσεων πολιτικού προσωπικού στο Υπουργείο Εθνικής Αμύνης εξεδόθη κατ’ επίκληση του άρθρου 90 παρ. 1 του ν. 4172/2013 («Φορολογία εισοδήματος, επείγοντα μέτρα εφαρμογής του ν. 4046/2012, του ν. 4093/2012 και του ν. 4127/2013 και άλλες διατάξεις», ΦΕΚ Α΄ 167/23.7.2013). Διαλαμβάνει δε η διάταξη αυτή, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, τα εξής: «Επιτρέπεται να καταργούνται θέσεις ανά κατηγορία, κλάδο ή και ειδικότητα σε υπουργεία, αυτοτελείς δημόσιες υπηρεσίες, αποκεντρωμένες διοικήσεις, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού και λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και του οικείου Υπουργού σε εκτέλεση σχετικών αποφάσεων του Κυβερνητικού Συμβουλίου Μεταρρύθμισης, μετά από τεκμηρίωση που στηρίζεται σε εκθέσεις αξιολόγησης δομών και σχέδια στελέχωσης. Επιτρέπεται να συνιστώνται θέσεις ανά κατηγορία, κλάδο ή και ειδικότητα στους παραπάνω φορείς σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και του οικείου Υπουργού». Εξ άλλου, κατά τα προβλεπόμενα στο νόμο (ν. 4093/2012 - Α΄ 222 - άρθρο πρώτο, παρ. 2, υποπαρ. Ζ.2), οι μόνιμοι πολιτικοί υπάλληλοι, οι θέσεις των οποίων καταργούνται σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, τίθενται σε διαθεσιμότητα, κατά τη διάρκεια της οποίας είναι δυνατή (i) η εκούσια μετάταξή τους κατά τις πάγιες διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007, άρθρο 154 παρ.4), (ii) η υποχρεωτική μετάταξή τους - ή η μεταφορά με μεταβολή της υπηρεσιακής τους σχέσεως σε σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου - σε κενές ή συνιστώμενες θέσεις κατά τη διαδικασία του άρθρου πρώτου, παρ. Ζ, υποπαρ. Ζ.1 του ν. 4093/2012, και (iii) η τοποθέτησή τους για την κάλυψη προσωρινών αναγκών σε υπηρεσίες του Δημοσίου ή φορείς του δημόσιου τομέα. Προβλέπεται, περαιτέρω, η δυνατότητα υπαγωγής των ανωτέρω υπαλλήλων σε ειδικά προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή επανακατάρτισης. Η κατά τις διατάξεις αυτές διαθεσιμότητα των υπαλλήλων διαρκεί οκτώ (8) μήνες. Στους υπαλλήλους που τελούν σε καθεστώς διαθεσιμότητας καταβάλλονται τα τρία τέταρτα των αποδοχών τους, ενώ εξακολουθούν να καταβάλλονται από το φορέα προελεύσεως του υπαλλήλου, μέχρι την κατά οιονδήποτε τρόπο λήξη της διαθεσιμότητας, οι ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη και εργαζομένου που αναλογούν για κύρια σύνταξη, επικουρική ασφάλιση, πρόνοια και υγειονομική περίθαλψη. Τέλος, η υπηρεσιακή σχέση των υπαλλήλων που ευρίσκονται σε καθεστώς διαθεσιμότητας, εφ’ όσον δεν μεταταχθούν ή δεν μετακινηθούν, λύεται με τη λήξη του καθεστώτος της διαθεσιμότητας.

5. Επειδή, κατά τα αναφερόμενα στα πρακτικά της από 26.8.2013 συνεδριάσεως του Κυβερνητικού Συμβουλίου Μεταρρύθμισης, στη συνέχεια της σχετικής «αποφάσεως» του οποίου εξεδόθη η προσβαλλόμενη πράξη, το επίμαχο οργανωτικό μέτρο ελήφθη «στο πλαίσιο της Νέας Δομής Δυνάμεων που εγκρίθηκε από το ΚΥΣΕΑ τον Μάιο 2013 και ..… της αναδιοργάνωσης των δομών της Κεντρικής Υπηρεσίας και των Περιφερειακών δομών». Με την ένδικη απόφαση καταργείται στο Υπουργείο Εθνικής Αμύνης το σύνολο των θέσεων πολιτικού προσωπικού κατηγορίας Υποχρεωτικής Εκπαιδεύσεως (ΥΕ) των κλάδων και ειδικοτήτων των οποίων το επιχειρησιακό αντικείμενο είτε έχει εκλείψει, είτε εξυπηρετείται με άλλους, περισσότερο επωφελείς για το Δημόσιο, τρόπους. Καταργούνται ειδικότερα οι θέσεις εργασίας του Προσωπικού Καθαριότητας δοθέντος ότι οι σχετικές υπηρεσιακές ανάγκες καλύπτονται από ιδιωτικά συνεργεία που επιλέγονται με διαδικασία διαγωνισμού και με επωφελείς για το Δημόσιο όρους, ενώ, όσον αφορά τις θέσεις των Επιμελητών - Κλητήρων, οι οποίες επίσης καταργούνται, αναφέρεται στα ανωτέρω πρακτικά ότι εξυπηρετούν υπηρεσιακές ανάγκες που έχουν ουσιαστικά πλέον εκλείψει σημαντικά, λόγω της ηλεκτρονικής διεκπεραιώσεως και διακινήσεως των εγγράφων και «ετέρων δράσεων, όπως η αυξανόμενη χρήση της ψηφιακής υπογραφής». Ως προς δε τις λοιπές ειδικότητες του κλάδου των Επιμελητών (όπως τους τραπεζοκόμους) και τον κλάδο των Εργατών, εκρίθη ότι δεν είναι απαραίτητες (και ότι, συνεπώς, μπορούν να καταργηθούν) διότι οι σχετικές μειωμένες - λόγω της «αναδιοργανώσεως των δομών» - υπηρεσιακές ανάγκες καλύπτονται από στρατευσίμους.

6. Επειδή, κατά το μέρος που ασκείται από τον δεύτερο αιτούντα, ........ ..... , η κρινόμενη αίτηση δεν έχει αντικείμενο και είναι, ως εκ τούτου, απορριπτέα εφ’ όσον ο εν λόγω εμπίπτει στις κατά το νόμο εξαιρέσεις από τη διαθεσιμότητα (σχετική η από 19.11.2013 βεβαίωση της Διεύθυνσης Πολιτικού Προσωπικού του Γενικού Επιτελείου Στρατού). Εξ άλλου, η προσβαλλόμενη απόφαση των Υπουργών Εθνικής Αμύνης και Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, ως κανονιστικής φύσεως οργανωτικό μέτρο, δεν είναι κατ’ αρχήν δεκτική αναστολής εκτελέσεως, σύμφωνα με τα εκτεθέντα στην σκέψη 3, εν όψει και των σκοπών δημοσίου συμφέροντος οι οποίοι θάλπονται με την ανωτέρω διάταξη του άρθρου 90 του ν. 4172/2013 και ανάγονται, κατά την αιτιολογική έκθεση του σχετικού σχεδίου νόμου, στην τήρηση των «εγγυήσεων ορθολογικότητας και αξιοκρατίας» κατά την εφαρμογή της πολιτικής για την μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, λαμβανομένης υπ’ όψιν και της αναγκαίας προσαρμογής της στη δημοσιονομική συγκυρία. Συνάπτεται εξ άλλου η επίμαχη ρύθμιση και με τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η χώρα όσον αφορά την αναδιοργάνωση της δημόσιας διοίκησης, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου αλλά και από το, κατά τον τίτλο του, αντικείμενο του ν. 4172/2013 («επείγοντα μέτρα εφαρμογής του ν. 4046/2012, του ν. 4093/2012 και του ν. 4127/2013», ήτοι νομοθετημάτων σχετικών με την έγκριση σχεδίων συμβάσεων χρηματοδοτικής διευκόλυνσης και μνημονίου συνεννόησης καθώς και την έγκριση και την επικαιροποίηση του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013 - 2016). Περαιτέρω, εν όψει των κατά τα ανωτέρω προβλέψεων του νόμου για την καταβολή μέρους των αποδοχών και την ασφαλιστική κάλυψη των υπαλλήλων που τελούν σε διαθεσιμότητα, δεν συνιστούν εξαιρετικούς λόγους, οι οποίοι θα δικαιολογούσαν την αναστολή εκτελέσεως της προσβαλλόμενης κανονιστικής αποφάσεως, τα προβαλλόμενα - χωρίς μάλιστα να συνοδεύονται από στοιχεία αποδεικτικά της οικονομικής τους καταστάσεως - από τους λοιπούς, πλην του δευτέρου, αιτούντες, μονίμους υπαλλήλους κατηγορίας ΥΕ του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης, των κλάδων Προσωπικού Καθαριότητας, Επιμελητών (Κλητήρων και Τραπεζοκόμων) και Εργατών, ότι με τη θέση τους σε διαθεσιμότητα σε εκτέλεση της προσβαλλομένης και την εν συνεχεία βέβαιη απόλυσή τους, εφ’ όσον, κατά τους ισχυρισμούς τους, δεν είναι δυνατή η μετακίνησή τους σε άλλες θέσεις, θα υποστούν βλάβη δυσχερώς επανορθώσιμη σε περίπτωση ευδοκιμήσεως της αιτήσεως ακυρώσεως, συνιστάμενη στη στέρηση των μέσων βιοπορισμού τους. Ούτε, τέλος, μπορούν να θεωρηθούν προδήλως βάσιμοι οι προβαλλόμενοι λόγοι ακυρώσεως, ειδικώς δε όσον αφορά το κύρος της ως άνω διατάξεως του άρθρου 90 παρ. 1 του ν. 4172/2013, τούτο δεν έχει κριθεί με απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου ούτε, κατά το παρόν στάδιο εξετάσεως της αιτήσεως παροχής προσωρινής δικαστικής προστασίας, δύναται η Επιτροπή Αναστολών να θεωρήσει τη διάταξη αυτή ως προδήλως αντισυνταγματική (πρβλ. Ε.Α. 681/2012).

7. Επειδή, κατόπιν τούτων, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.

Δ ι ά τ α ύ τ α

Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση, και

Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 23 Δεκεμβρίου 2013 και εκδόθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2014.

Ο Πρόεδρος Η Γραμματέας

Σωτ. Αλ. Ρίζος Μαρ. Παπασαράντη