11.2.13

ΜΠρΑθ 136/2013: ΔΕΝ ΥΦΙΣΤΑΤΑΙ ΑΝΑΓΚΗ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΥ ΕΝΣΗΜΟΥ ΕΠΙ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ

ΜΠρΑθ 136/2013

Παραδεκτή η συζήτηση της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων χωρίς να υφίσταται ανάγκη καταβολής δικαστικού ενσήμου.

Θα έπρεπε συνεπώς ο διάδικος (ανεξαρτήτως της θέσης του ως ενάγοντος ή εναγομένου) να καταβάλει δικαστικό ένσημο για τις προτάσεις, τις αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων, την άσκηση ενδίκων μέσων, τις κλήσεις που καταθέτει ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου και άρα θα υποχρεώνονταν σε πολλαπλή καταβολή δικαστικού ενσήμου για την ίδια ένδικη υπόθεση. Κάτι τέτοιο όμως θα έρχονταν σε ευθεία αντίθεση τόσο με το άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος, όσο και με το άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ, οι οποίες επιτρέπουν μεν στο νομοθέτη τη θέσπιση προϋποθέσεων για την παροχή προστασίας από τα δικαστήρια, οι προϋποθέσεις όμως αυτές πρέπει, αφενός μεν να συνάπτονται και να είναι ανάλογες με την λειτουργία των δικαστηρίων και την ανάγκη αποτελεσματικής απονομής της δικαιοσύνης, αφετέρου δε να μην υπερβαίνουν τα όρια εκείνα, πέρα από τα οποία θα συνεπάγονταν την κατάλυση του κατά την προμνησθείσα συνταγματική διάταξη ατομικού δικαιώματος δικαστικής προστασίας (ΑΕΔ 33/1995, ολΣτΕ 601/2012, ΟλΣτΕ 647/2004, ολΣτΕ 3087/2011, ολΕλΣυν 2006/2008, ΕΔΔΑ της 28-10-1998, Ait Mououb κατά Γαλλίας, της 15-2-2000 Garcia Manipardo κατά Ισπανίας, της 19-5-2001 Kreuz κατά Πολωνίας)


ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ


                         Αριθμός Απόφασης 136/2013
                      ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ


Αποτελούμενο από τον Δικαστή Χριστόφορο Σεβαστίδη, Πρόεδρο Πρωτοδικών, ο οποίος ορίστηκε μετά από κλήρωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3327/2005.

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις 3 Δεκεμβρίου 2012, χωρίς τη σύμπραξη Γραμματέα, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

Της αιτούσας: ..., κατοίκου Αθηνών, οδός ..., η οποία παραστάθηκε δια των πληρεξούσιων δικηγόρων της, Πολύχρονη Καρσαμπά και Ιωάννας Χανιαλάκη.

Του καθ' ού η αίτηση: ..., κατοίκου Φυτειών Ξηρομέρου του Ν. Αιτωλοακαρνανίας, ο οποίος παραστάθηκε μετά της πληρεξούσιας δικηγόρου του, Ειρήνης Τσιτούρα.

Η αιτούσα ζητά να γίνει δεκτή η από 4-7-2012 αίτηση της, που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου με αριθμό έκθεσης

κατάθεσης 119787/12283/2012 και προσδιορίστηκε για την παραπάνω δικάσιμο.

Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης με τη σειρά της από το έκθεμα, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτοί.


ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ


Με την παρ. ΙΓ παρ. 6α του ν. 4093/2012 ορίζεται ότι «Η παράγραφος 1 του άρθρου 2 του ν. ΓΠΟΗ/1912 αντικαθίσταται ως εξής: Το δικαστικό ένσημο καθορίζεται σε ποσοστό οκτώ τοις χιλίοις (8 %ο) επί της αξίας του αντικειμένου της αγωγής ή άλλου δικογράφου που υποβάλλεται σε οποιοδήποτε δικαστήριο του Κράτους και υπόκειται σε δικαστικό ένσημο κατά τις οικείες διατάξεις, εφόσον το αιτούμενο ποσό είναι ανώτερο των διακοσίων (200) ευρώ». Με το άρθρο 2 ν. ΓΠΟΗ/1912 «περί δικαστικών ενσήμων» προβλέφθηκε η καταβολή τέλους επί του αντικειμένου της αγωγής ενώ ρητά εξαιρούνται «αι κατά τον ν. ΓΨ/Ζ (3797) του 1911 ενασκούμενοι αγωγαί περί προσωρινών μέτρων». Τέλος με το άρθρο 70 ν. 3994/2011 που αντικατέστησε το άρθρο 7 παρ. 3 νδ 1544/1942 ορίζεται ότι «Στο τέλος που επιβάλλεται κατά το άρθρο 2 του ν. ΓΠΟΗ/1912 δεν υπόκεινται οι αγωγές περί εξαλείψεως υποθήκης και προσημειώσεως καθώς και περί ακυρώσεως πλειστηριασμού», ενώ σύμφωνα με το άρθρο 21 ν. 4055/2012 «Στο τέλος που επιβάλλεται κατά το άρθρο 2 του ν. ΓΠΟΗ/1912 δεν υπόκεινται οι αναγνωριστικές που αφορούν τις διαφορές των άρθρων 663, 677, 681Α και 681Β καθώς και οι αγωγές για την εξάλειψη υποθήκης και προσημείωσης και εκείνες που αφορούν την ακύρωση πλειστηριασμού». Από το συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων προκύπτει κατ' αρχήν ότι σε τέλος δικαστικού ενσήμου υπόκεινται πλέον και οι αναγνωριστικές αγωγές που δεν εμπίπτουν στις εξαιρέσεις του άρθρου 21 ν. 4055/12. Με την προαναφερόμενη ωστόσο διάταξη του ν. 4093/2012 προστέθηκε για πρώτη φορά στην έννομη τάξη και η υποχρέωση καταβολής δικαστικού ενσήμου για «κάθε άλλο δικόγραφο (πέραν της αγωγής) που υπόκειται σε δικαστικό ένσημο κατά τις οικείες διατάξεις», ενώ εξαλείφθηκε η διάταξη του άρθρου 2 ΓΠΟΗ/1912 που εξαιρούσε τα προσωρινά (ασφαλιστικά) μέτρα. Υπό την έννοια του άρθρου 118 ΚΠολΔ που καθορίζει τα σιοιχεία του δικογράφου, του διαδικαστικού δηλαδή εγγράφου που συντάσσεται προς πιστοποίηση διαδικαστικής πράξης των διαδίκων (ΑΠ 334/1974, ΕΕΝ 1975, 38, ΑΠ 674/1982, ΝοΒ 1983, 655), περιλαμβάνονται ακόμα και οι προτάσεις που εμπεριέχουν διαδικαστικές πράξεις (ΑΠ 674/1982, ανωτ. ΕφΘεσ 1312/1983, ΕλλΔνη 1984, 843, Παϊσίδου, Αρμ 1991, 101, Ορφανίδης σε Κεραμέα-Κονδύλη- Νίκα, Πολιτική Δικονομία, άρθρο 118 αριθ. 1). Θα έπρεπε συνεπώς ο διάδικος (ανεξαρτήτως της θέσης του ως ενάγοντος ή εναγομένου) να καταβάλει δικαστικό ένσημο για τις προτάσεις, τις αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων, την άσκηση ενδίκων μέσων, τις κλήσεις που καταθέτει ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου και άρα θα υποχρεώνονταν σε πολλαπλή καταβολή δικαστικού ενσήμου για την ίδια ένδικη υπόθεση. Κάτι τέτοιο όμως θα έρχονταν σε ευθεία αντίθεση τόσο με το άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος, όσο και με το άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ, οι οποίες επιτρέπουν μεν στο νομοθέτη τη θέσπιση προϋποθέσεων για την παροχή προστασίας από τα δικαστήρια, οι προϋποθέσεις όμως αυτές πρέπει, αφενός μεν να συνάπτονται και να είναι ανάλογες με την λειτουργία των δικαστηρίων και την ανάγκη αποτελεσματικής απονομής της δικαιοσύνης, αφετέρου δε να μην υπερβαίνουν τα όρια εκείνα, πέρα από τα οποία θα συνεπάγονταν την κατάλυση του κατά την προμνησθείσα συνταγματική διάταξη ατομικού δικαιώματος δικαστικής προστασίας (ΑΕΔ 33/1995, ολΣτΕ 601/2012, ΟλΣτΕ 647/2004, ολΣτΕ 3087/2011, ολΕλΣυν 2006/2008, ΕΔΔΑ της 28-10-1998, Ait Mououb κατά Γαλλίας, της 15-2-2000 Garcia Manipardo κατά Ισπανίας, της 19-5-2001 Kreuz κατά Πολωνίας). Ειδικότερα η καταβολή δικαστικού ενσήμου - και μάλιστα σε ποσοστό διπλάσιο από αυτό που ίσχυε μέχρι σήμερα - για κάθε άλλο δικόγραφο πλην της αγωγής θα επιφέρει τεράστια οικονομική επιβάρυνση στον έλληνα πολίτη και ουσιαστικά θα του στερεί τη δυνατότητα παροχής έννομης προστασίας, δεδομένης μάλιστα και της οικονομικής ύφεσης και της τεράστιας συρρίκνωσης των εισοδημάτων. Εξάλλου η αύξηση του δικαστικού ενσήμου και η επέκταση του όχι μόνο στα δικόγραφα της αγωγής, αλλά και σε κάθε άλλο δικόγραφο είναι προφανές ότι γίνεται για λόγους εισπρακτικούς και δεν συνάπτεται με την λειτουργία των δικαστηρίων, αφού το λειτουργικό κόστος της δικαιοσύνης όχι μόνο δεν έχει αυξηθεί αλλά αντίθετα έχει περιοριστεί κατά πολύ (όμοια και Γνωμοδότηση Κ. Χρυσόγονου-Α. Καϊδατζή, για τη συνταγματικότητα του σχεδίου νόμου «Έγκριση μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2013-2016 παρ. Γ 7).

Ειδικότερο δε στην έννοια του κάθε «άλλου δικογράφου» δεν μπορεί να περιληφθεί και η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, διότι ως εκ της φύσεως τους δεν οδηγούν σε οριστική κρίση επί της ένδικης διαφοράς, αλλά παρέχουν προσωρινή δικαστική προστασία και συνήθως ακολουθούνται από την άσκηση αγωγής για την οποία και καταβάλλεται το αντίστοιχο δικαστικό ένσημο. Για το λόγο αυτό εξάλλου είχε εξαιρεθεί ρητά η συγκεκριμένη διαδικασία από την υποχρέωση καταβολής ενσήμου με το ν. ΓΠΟΗ/1912. Τέλος η διάταξη της παρ. ΙΓ παρ. 6α' του ν. 4093/2012 είναι αόριστη και άρα ανεφάρμοστη κατά το σκέλος που επιβάλει την καταβολή δικαστικού ενσήμου σε κάθε δικόγραφο που υποβάλλεται σε οποιοδήποτε δικαστήριο του Κράτους «και υπόκειται σε δικαστικό ένσημο κατά τις οικείες διατάξεις».


Εμφανίζεται έτσι ως προϋπόθεση καταβολής του δικαστικού ενσήμου για κάθε δικόγραφο, αφενός να υποβάλλεται αυτό σε δικαστήριο του Κράτους και αφετέρου να υπόκειται σε ένσημο κατά τις οικείες διατάξεις. Ενώ όμως εξειδικεύονται πλήρως στο άρθρο 21 ν. 4055/2012 τα είδη των αγωγών που εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής δικαστικού ενσήμου, αντίθετα από πουθενά δεν προκύπτει ποιες είναι οι διατάξεις που υποχρεώνουν σε καταβολή ενσήμου κάθε άλλο δικόγραφο. Ως εκ τούτου είναι παραδεκτή η συζήτηση της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων χωρίς να υφίσταται ανάγκη καταβολής δικαστικού ενσήμου.


Η αιτούσα επικαλούμενη επείγουσα περίπτωση, ζητά ως ασφαλιστικό μέτρο να διαταχθεί προσωρινά η μετοίκηση του καθ' ου από τη συζυγική τους οικία και να επιδικαστεί στην ίδια προσωρινά διατροφή σε χρήμα ύψους 725 μηνιαίως διότι από εύλογη αιτία διέκοψε την έγγαμη συμβίωση και αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις ανάγκες της διατροφής της. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η κρινόμενη αίτηση αρμοδίως εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ. ΚΠολΔ και είναι νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1386, 1391, 1392, 1393, 1496, 1498, ΑΚ, 728, 729, 735 ΚΠολΔ. Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω κατ' ουσίαν, χωρίς να απαιτείται η καταβολή δικαστικού ενσήμου κατά τα αναφερόμενα στη μείζονα σκέψη.


Περαιτέρω ο καθού η αίτηση άσκησε προφορικά ανταίτηση και ζητά να παραλάβει τα αναφερόμενα στην αίτηση κινητά αντικείμενα που του είναι απαραίτητα για την χωριστή του εγκατάσταση. Η αίτηση ασκήθηκε παραδεκτά (Παρμ. Τζίφρα, Ασφαλιστικά Μέτρα, Δ' έκδοση, σελ. 33) και είναι νόμιμη, στηριζομένη στη διάταξη του άρθρου 735 του ΚΠολΔ. Πρέπει συνεπώς η αίτηση και η ανταίτηση να συνεκδικασθούν και να εξετασθούν περαιτέρω ως προς την ουσιαστική τους βασιμότητα.


Από την εκτίμηση της ένορκης κατάθεσης των μαρτύρων ..., που εξετάστηκαν νομότυπα στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, καθώς επίσης και των εγγράφων, τα οποία οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν, πιθανολογήθηκαν τα ακόλουθα: Οι διάδικοι τέλεσαν νόμιμο γάμο στις 17-12-1983 από τον οποίο απέκτησαν δύο τέκνα τα οποία πλέον είναι ενήλικα. Οι σχέσεις των διαδίκων κατά τον πρώτο καιρό της έγγαμης συμβίωσης ήταν αρμονικές. Από το έτος 2010 ωστόσο οι διαπληκτισμοί και οι έριδες μεταξύ των συζύγων ήταν πολλές έτσι ώστε τον Ιανουάριο του 2012 η αιτούσα εκδίωξε από την συζυγική οικία επί της οδού ..., τον καθού η αίτηση σύζυγο της, μαζί με την ανήλικη θυγατέρα τους, .... Προηγουμένως είχε αποχωρήσει από την οικία μετά από προστριβές με την αιτούσα - μητέρα της και η μεγαλύτερη θυγατέρα των διαδίκων, .... Μετά τον Ιανουάριο του 2012 ο αιτών εγκαταστάθηκε αρχικά σε μισθωμένο διαμέρισμα επί της οδού .... στην Αθήνα, όπως συνομολογείται και από την αιτούσα. Κατόπιν εγκαταστάθηκε στην οικία της θυγατέρας του ... στο χωριό Φυτειών Ξηρομέρου του Ν. Αιτωλοακαρνανίας, όπου και διαμένει μέχρι σήμερα μαζί με τις θυγατέρες του. Επομένως το αίτημα της αιτούσας για μετοίκηση του καθού κατέστη πλέον άνευ αντικειμένου. Περαιτέρω, πιθανολογήθηκε ότι ο καθ' ου είναι συνταξιούχος του ΙΚΑ και λαμβάνει καθαρή μηνιαία σύνταξη 1.300 ευρώ. Διαμένει στην προαναφερόμενη οικία και έχει αναλάβει τη διατροφή των δύο ενήλικων θυγατέρων του οι οποίες είναι άνεργες. Επίσης πιθανολογήθηκε ότι ο καθού και η αιτούσα είναι συγκύριοι κατά ποσοστό 50% έκαστος του διαμερίσματος στην οδό ... που ήταν και η κοινή συζυγική οικία. Ο καθού επιπλέον είναι κύριος ενός αγροτεμαχίου στο Δήμο Κερατέας έκτασης 265 τμ, ενός αγροτεμαχίου στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας έκτασης 6.210 τμ και ενός ετέρου στην ίδια περιοχή έκτασης 5,751 τμ που κατέχει κατά ποσοστό 50%. Έχει επίσης την κυριότητα ενός ΙΧΕ αυτοκινήτου μάρκας OPEL 1.800 κ.ε. που χρησιμοποιεί για τις μετακινήσεις του. Καταβάλει μηνιαία το ποσό των 153 ευρώ ως δόση στεγαστικού δανείου για το παραπάνω διαμέρισμα επί της οδού .... Η αιτούσα διαμένει στο παραπάνω διαμέρισμα χωρίς να καταβάλει κανενός είδους αντάλλαγμα στο καθού. Δεν εργάζεται εξαιτίας των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζει αλλά και λόγω της ενασχόλησης της με τα τέκνα της όταν ήταν ανήλικα καθώς και λόγω της συμμετοχής της σε διάφορες κοινωνικές δραστηριότητες (Πρόεδρος Συλλόγου Γονέων του 20ου Λυκείου Αθηναίων, ΓΓ του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Κάτω Πατησίων, διαχειρίστρια της οικοδομής που διαμένει). Είναι ιδιοκτήτρια κατά ποσοστό 50% του διαμερίσματος που προαναφέρθηκε και διαμένει. Επίσης ενός διαμερίσματος που βρίσκεται στον δεύτερο όροφο οικοδομής και ενός ετέρου που βρίσκεται στο ισόγειο επί της οδού .... Περαιτέρω είναι ιδιοκτήτρια ενός διαμερίσματος τετάρτου ορόφου σε οικοδομή που βρίσκεται επί της οδού .... Επίσης είναι ιδιοκτήτρια θέσεις στάθμευσης (πυλωτής) σε πολυκατοικία επί της οδού ..., καθώς επίσης και της θέσης στάθμευσης σε πολυκατοικία επί της οδού .... Βάσει των ανωτέρω προκύπτει το ισότιμο των οικονομικών δυνατοτήτων των διαδίκων και επομένως δεν υφίσταται υποχρέωση κανενός για καταβολή διατροφής προς τον άλλο. Το ίδιο εξάλλου πιθανολογήθηκε και από τον Πρόεδρο Υπηρεσίας που απέρριψε το αίτημα της αιτούσας για χορήγηση προσωρινής διατροφής. Τέλος όσο αφορά το αίτημα του καθού για να του παραχωρηθούν κινητά αντικείμενα αναγκαία για την χωριστή διαβίωση του, το Δικαστήριο κρίνει ότι θα πρέπει να γίνει δεκτό ως προς τα παρακάτω: ρούχα, υποδήματα, αξεσουάρ, βάρη και αλτήρες γυμναστικής του ανταιτούντος, διάφορα έγγραφα (συμβόλαια, φορολογικά έγγραφα κλπ) που ανήκουν στον ανταιτούντα, ένα στερεοφωνικό συγκρότημα μετά του επίπλου, ένα ξίφος και όπλα κυνηγετικά, ένα ποδήλατο KETLER, μία ντουλάπα IKEA, μία κόκκινη καρέκλα γραφείου, τρία κλιματιστικά μηχανήματα DAIKIN, ένα πικ-απ με βινύλια και στρογγυλό μαγνήτη και ένα αναγνωστικό βιβλίο του έτους 1939.


Πρέπει, επομένως, η κρινόμενη αίτηση να απορριφθεί κατ' ουσία ν και να γίνει εν μέρει δεκτή η ανταίτηση ως ουσία βάσιμη. Η αιτούσα, λόγω της ήττας της πρέπει να καταδικασθεί στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων του καθού (άρθρο 176 ΚΠολΔ).


ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ


Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.

Συνεκδικάζει την από 4-7-2012 αίτηση με αριθμό έκθεσης κατάθεσης 119787/12263/2012, καθώς και την προφορικά ασκηθείσα ανταίτηση.

I) Απορρίπτει την αίτηση.

II) Δέχεται εν μέρει την ανταίτηση.

Παραχωρεί προσωρινά στον ανταιτούντα - καθού η αίτηση την αποκλειστική χρήση των ακόλουθων κινητών αντικειμένων, που βρίσκονται στην κατοχή της αιτούσας, ήτοι: ρούχα, υποδήματα, αξεσουάρ, βάρη και αλτήρες γυμναστικής του ανταιτούντος, διάφορα έγγραφα (συμβόλαια, φορολογικά έγγραφα κλπ) που ανήκουν στον ανταιτούντα, ένα στερεοφωνικό συγκρότημα μετά του επίπλου, ένα ξίφος και όπλα κυνηγετικά, ένα ποδήλατο KETLER, μία ντουλάπα IKEA, μία κόκκινη καρέκλα γραφείου, τρία κλιματιστικά μηχανήματα DAIKIN, ένα πικ-απ με βινύλια και στρογγυλό μαγνήτη και ένα αναγνωστικό βιβλίο του έτους 1939.

Καταδικάζει την αιτούσα στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων του καθ' ού η αίτηση, τα οποία ορίζει στο ποσό των διακοσίων τριάντα (230) ευρώ.

Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε σε έκτακτη, δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του συνεδρίαση, στις 7-1-2013.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                               Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

                                        Για τη δημοσίευση     

ΠΗΓΗ: dsanet.gr